Dzięki publicznemu dyskursowi nauczyciel zyskuje częściowy wgląd w procesy myślowe uczniów i podstawę dla korek­tywnego sprzężenia zwrotnego, jeśli dostrzeże w myśleniu błędy lub luki. Podobnie głośne myślenie dostarcza uczniom okazji, żeby „usłyszeć” je i nauczyć kontrolować. Jest to bardzo ważne z tego względu, że, jak pisaliś­my , uczniowie nie przyswajają wiedzy, notując po prostu nowe wiadomości […]

Dyskurs wytwarza swoiste wzorce uczestnictwa i w konsekwencji wydatnie wpływa na ład w klasie. Inaczej rzecz ujmując, słowa wypowiadane przez nauczycieli i uczniów stanowią społeczne spoiwo łączące w całość życie klasy.Połączenie czynnika poznawczego ze społecznym uwidacznia się najlepiej w tym, jak sposób społecznego uczestnictwa wpływa na myślenie i roz­wój poznawczy. Resnick i Klopper (1989, s. […]

Wszelako najważniejsze ze wszystkiego jest to, że otoczenie społeczne może wskazać uczniom, iż składniki myślenia krytycznego: interpretacja, kwestionowanie, wypróbowywanie możliwości, domaganie się racjonalnego uzasadnienia cie­szą się społecznym uznaniem”. Dzięki dyskursowi zatem uczniowie zyskują nie tylko okazję, żeby zająć się myśleniem, lecz — jeśli dyskurs przebiega właściwie — żeby uznać myśle­nie za czynność, której warto się oddawać.Wiedza o […]

Drugą tworzyli antropologowie, lingwiści, psychologowie ekologicz­ni i socjologowie. Prowadzili oni badania opisowe tego, co dzieje się w kla­sie, zwłaszcza jak nauczyciele i uczniowie posługują się językiem mówionym. Trzecia to badania proces — rezultat, opisywane w poprzednich rozdziałach. W badaniach tych chodziło o ustalenie, jak dane postępowanie nauczyciela wpływa na pożądane rezultaty uczenia się. Czwarta — nauka […]

Podejmując temat z wielu punktów widzenia i posługując się rozmaitymi metodami, badacze klasowego dyskursu stwierdzili, że większość nauczycieli mówi na lekcjach bardzo dużo i że w większości klas istnieje podstawowy wzorzec komunikowania się, który nie najlepiej wspomaga myślenie uczniów. Ów wzorzec dałoby się określić jako pogadankę-odpytywanie słowną metodę frontalnego nauczania, przy której uczniowie przyswajają i utrwalają wiadomości […]

Ned Flanders w kolejnych badaniach prowadzonych na prze­łomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych przekonywająco wykazał, że komunikowanie się w klasie jest zdominowane przez nauczyciela. Dwie trze­cie słów w ciągu lekcji wypowiada nauczyciel (Flanders 1970). Podo­bne obserwacje poczynił John Goodlad w swoich rozległych badaniach nad szkołą. Pogadanka-odpytywanie towarzyszy nam do dziś. W roku 1989 Richard i Particia Schmuck […]

W 22 z nich zobaczyli głównie lekcje oparte na metodzie pogadanki-odpytywania. Bada­cze informują, że nauczyciele mówili przez trzy czwarte lekcji, a więc dłużej niż dwadzieścia lat temu obliczył Flanders. Tylko dwa razy zaobserwowali naukę parami i cztery razy naukę w małych grupach, podczas której ucznio­wie rozmawiali między sobą. Teri rodzaj pogadanki, o którym mówiliśmy, opiera się […]